نخ

نخ یکی از پرکاربردترین ابداعات بشر است که در زندگی روزمره بسیار با آن مواجه می‌شویم. در بافت پارچه، دوخت لباس‌ها، فرش‌ها و… از این اختراع کاربردی استفاده می‌شود. نخ در اصل به رشته‌های باریک، طویل و با عرض کم و نازک گفته می‌شود که با ریسندگی الیاف مصنوعی یا طبیعی تولید می‌شوند. با توجه به صنعت و زمینه کار نوع و کیفیت نخ‌ها و عرض آن‌ها می‌تواند متفاوت باشد.

معیارهای اصلی انتخاب نخ

قبل از بررسی معیارهای انتخاب نخ‌ها، به تعریف اصلاح نمره نخ که احتمالا روی بسته‌های آن ذکر می‌شود، می‌پردازیم. نمره نخ برحسب وزن در واحد طول یا طول برحسب وزن بیان می‌شود، معمولا با اعداد ۲۰، ۳۰، ۴۰ و… نشان داده می‌شود و ضخامت نخ‌ها را با استفاده از این کد می‌توانید تعیین کنید. نام دنیپر به وزن ۹ گرم در ۹۰۰۰ متر گفته می‌شود و هر ۱۰۰۰ متر نخ با وزن ۱ گرم، تتکس می‌نامند.

رنگ

اولین معیار مهمی که در انتخاب نخ‌ها در دوخت پارچه‌ها به چشم می‌آید، انتخاب رنگ مناسب آن است. در اینجا یک نکته که باید حتما مدنظر داشته باشید، این است که رنگ آن باید کمی از پارچه شما پررنگ‌تر باشد. این امر به‌این‌علت است که نخ‌ها قبل از باز شدن در قرقره پررنگ‌تر ازآنچه هستند به نظر می‌رسند.

پس از انتخاب رنگ باید به کیفیت آن مطمئن شوید، برای این کار می‌توانید بخشی از آن را کمی خیس کنید و با اعمال فشار توسط دستتان بر روی یکپارچه سفید بکشید. نتیجه این کار مشخص می‌کند که رنگ نخ باثبات است یا نه. بدون شک اگر اثری به‌جا بماند یعنی کیفیت خوبی ندارد و اگر اثری آز آن به‌جا نماند، نشانه است که می‌توانید با خیال راحت از آن استفاده کنید.

ضخامت

قطعا ضخامت پارچه نیز معیار تعیین‌کننده‌ای در انتخاب نخ‌ها است. در اینجا معیار نمره نخ که در ابتدا بیان کردیم، بسیار کارآمد است. معمولا زمانی که برای پارچه‌های نازک و بسیار لطیف به دنبال نخ هستیم، ابریشم اصلی‌ترین انتخاب ما است؛ اما زمانی که می‌خواهیم پارچه‌های ضخیم را بدوزیم انتخاب‌های بیشتری داریم، می‌توانیم از نخ‌های ابریشمی با نمره ۵۰ استفاده کنیم یا از نخ‌های پنبه‌ای دارای روکش پلی‌استر به کار ببریم. هرچه نخ ضخیم‌تری نیاز داشته باشیم باید نمره نخ بالاتری را استفاده کنیم به صورتی که وزن به‌کاررفته به ازای طول بیشتر باشد.

معیارهای اصلی انتخاب نخ

بررسی انواع نخ‌ها ازنظر جنس

نخ‌ها بر اساس انواع الیافی که در ساخت آن‌ها استفاده می‌شود، تقسیم‌بندی می‌شوند. اگر الیاف به‌کاررفته در ریسندگی نخ‌ها طبیعی باشند و در تولید آن‌ها مواد شیمیایی به کار نرفته باشد به این نخ‌ها طبیعی می‌گویند. نخ‌های مصنوعی صرفا به دلیل مصنوعی بودن الیاف آن‌ها نیست که در این دسته قرار می‌گیرند، گاهی مانند نخ‌های پلی‌استر به دلیل شیوه تولید مصنوعی نامیده می‌شوند. نخ‌های مخلوط نیز از ترکیب دودسته طبیعی و مصنوعی گفته می‌شود.

نخ‌های طبیعی مانند ابریشم به دلیل قیمت بالای خود معمولا در بافت قالی‌ها و فرش‌های گران‌قیمت به کار می‌روند. در پارچه‌های گران‌قیمت نیز از این نخ‌ها استفاده می‌شود. زمانی که بخواهیم از نخ‌های طبیعی استفاده کنیم؛ اما هزینه کار نیز بالا تمام نشود، می‌توانیم از پنبه، پشم و یا کتان استفاده کنیم. به دلیل همین قیمت کمتر نسبت به ابریشم هم بسیار پرکاربردتر از آن‌ها هستند تا مشتری نیز توان خرید کالا را داشته باشد.

نخ ابریشم

این نخ‌ها هم به‌صورت طبیعی و هم مصنوعی تولید می‌شود. ظرافت بالای این نوع از نخ‌ها چه از پیله کرم ابریشم و چه ویسکوزین و به‌صورت مصنوعی تولید شود، باعث می‌شود تا کاربرد اصلی آن برای دوخت پارچه‌های ظریف و مجلسی باشد.

نخ پشمی

این نوع از نخ‌ها به دلیل استفاده از الیاف طبیعی حیوانی، جز نخ‌های طبیعی محسوب می‌شوند. نخ‌های ابریشم ازنظر ضخامت در نقطه مقابل نخ‌های ابریشمی قرار دارند و بسیار ضخیم هستند. از نخ‌های پشمی برای دوخت پارچه‌های ضخیم یا برجسته‌دوزی استفاده می‌شود.

نخ پنبه

یکی از پرکاربردترین انواع نخ‌ها، نخ پنبه است. در صنعت پوشاک برای دوخت انواع پارچه‌ها از این نخ‌ها استفاده می‌شود. راحتی و محبوبیت لباس‌هایی که در پارچه و دوخت آن‌ها از نخ‎‌های پنبه استفاده‌شده به دلیل قابلیت جذب رطوبت بالای آن‌ها یکی از مهم‌ترین دلایل پرکاربرد بودن آن‌ها است.

نخ سرکیسه دوزی

یک نوع تخصصی از نخ‌ها است که کاربرد آن از نامش مشخص است. از نخ سرکیسه دوزی برای دوخت سرکیسه‌های گچ، سیمان، برنج و… در کارخانه‌های تولیدکننده آن‌ها استفاده می‌شود. توسط دستگاه سرکیسه دوزی دوخته می‌شوند. در دو جنس پلی‌استر و پلی پروین تولید می‌شوند.

نخ فلزی

نخ‌های فلزی به‌عنوان نخ‌های تزیینی در صنعت پوشاک، همچنین برای گلدوزی استفاده می‌شوند. معمولا فلزهای نقره و طلا برای ساخت این نوع نخ به کار می‌روند. نامه‌ای دیگری مانند گلابتون و بلور سنت نیز به نخ‌های فلزی گفته می‌شود.

انواع نخها

جمع‌بندی

نخ به الیاف باریک و بلندی گفته می‌شود که پس از ریسندگی از الیاف به دست می‌آید. از معیارهای مهم برای انتخاب نخ مناسب، می‌توان به رنگ، کیفیت، ضخامت و جنس اشاره کرد. نمره نخ اصطلاح پرکاربردی که در تعیین ضخامت از آن استفاده می‌شود و توجه به آن می‌تواند کمک‌کننده باشد، نمره نخ‌ها به وزن در واحد طول آن‌ها گفته می‌شود.

Rate this post